
کنترل پرکاری پاراتیروئید با تغذیه درست، کلید حفظ سلامت استخوان ها و زندگی با کیفیت تر است. در این مقاله از وب سایت خانواده، با موضوع رژیم غذایی پرکاری پاراتیروئید همراه شما خواهیم بود تا با نگاهی علمی به بهبود زندگی خانوادگی بپردازیم.
پرکاری پاراتیروئید چیست
پرکاری پاراتیروئید یک اختلال غدد درونریز است که در آن غدد پاراتیروئید بیش از حد هورمون پاراتیروئید (PTH) تولید میکنند. این هورمون مسئول تنظیم سطح کلسیم و فسفر در خون و استخوانها است. افزایش هورمون باعث میشود کلسیم از استخوانها خارج شده و وارد خون شود، که میتواند به کاهش تراکم استخوان و افزایش کلسیم خون منجر شود. پرکاری پاراتیروئید ممکن است به صورت اولیه یا ثانویه رخ دهد؛ نوع اولیه معمولاً به دلیل تومور خوشخیم غده پاراتیروئید است و نوع ثانویه به علت بیماریهای مزمن مثل نارسایی کلیه ایجاد میشود.
علائم پرکاری پاراتیروئید
علائم پرکاری پاراتیروئید در بسیاری از موارد به آرامی ظاهر میشوند و ممکن است خفیف باشند. شایعترین علائم شامل خستگی، ضعف عضلانی، درد استخوان، افسردگی و کاهش حافظه است. مشکلات گوارشی مانند تهوع، یبوست و درد شکم هم ممکن است دیده شود.
یکی از عوارض مهم، تشکیل سنگ کلیه است که به دلیل افزایش دفع کلسیم در ادرار رخ میدهد. همچنین افزایش تشنگی و تکرر ادرار از علائم دیگر است. گاهی بیماری بدون علامت بوده و تنها در آزمایش خون تشخیص داده میشود.
تاثیر رژیم غذایی بر پرکاری پاراتیروئید
رژیم غذایی نقش مهمی در بهبود وضعیت بیماران پرکاری پاراتیروئید دارد. تغذیه مناسب میتواند به کنترل سطح کلسیم خون کمک کرده و عوارض ناشی از بیماری مانند ضعف استخوان و سنگ کلیه را کاهش دهد. برخی مواد غذایی ممکن است سطح کلسیم خون را افزایش دهند و باید محدود شوند، در حالی که برخی دیگر به حفظ سلامت استخوانها و تعادل مواد معدنی بدن کمک میکنند. تنظیم دقیق رژیم غذایی باید بر اساس شرایط هر فرد و با مشورت پزشک یا متخصص تغذیه انجام شود.
بهترین مواد غذایی برای پرکاری پاراتیروئید
برای بیماران پرکاری پاراتیروئید، مصرف مواد غذایی حاوی کلسیم و ویتامین دی به میزان متعادل و تحت نظر پزشک بسیار مهم است. سبزیجات برگ سبز مانند کلم بروکلی، اسفناج و کاهو منابع خوبی از کلسیم و منیزیم هستند. ماهیهای چرب مانند سالمون و ساردین منبع غنی ویتامین دی میباشند که به جذب بهتر کلسیم کمک میکنند.
مصرف لبنیات کم چرب، تخم مرغ و مغزها به حفظ سلامت استخوانها و تأمین مواد مغذی ضروری کمک میکند. همچنین مصرف میوههای تازه و سبزیجات به دلیل داشتن فیبر و آنتیاکسیدانها به کاهش التهاب و بهبود وضعیت کلی بدن کمک میکند.
مواد غذایی مضر برای پرکاری پاراتیروئید
برخی مواد غذایی مصرف بیش از حد آنها میتواند وضعیت پرکاری پاراتیروئید را تشدید کند باید در تغذیه خانواده به این موارد دقت کنید. غذاهای فرآوری شده و پرنمک باعث افزایش دفع کلسیم از طریق ادرار و افزایش خطر سنگ کلیه میشوند. نوشابههای گازدار و غذاهای حاوی فسفر بالا مثل فست فودها و برخی نوشیدنیهای انرژیزا نیز باید محدود شوند.
مصرف زیاد گوشت قرمز ممکن است موجب افزایش سطح فسفر خون شود که تعادل کلسیم و فسفر را بر هم میزند. همچنین مصرف خودسرانه مکملهای کلسیم و ویتامین دی بدون تجویز پزشک میتواند منجر به افزایش بیش از حد کلسیم خون شود و عوارض جدی ایجاد کند.
رژیم غذایی مناسب برای کنترل پرکاری پاراتیروئید
رژیم غذایی مناسب بیماران باید متعادل و غنی از مواد مغذی باشد و در عین حال مصرف نمک و مواد مضر محدود شود. مصرف آب کافی در طول روز باعث دفع کلسیم اضافی از بدن میشود و از تشکیل سنگ کلیه پیشگیری میکند.
توصیه میشود وعدههای غذایی کوچک و متعدد مصرف شود تا فشار روی سیستم گوارش کاهش یابد. همچنین پروتئین به میزان متعادل و بیشتر از منابع گیاهی مصرف شود. بهتر است مصرف غذاهای سرشار از فسفر کاهش یابد و به جای آن از مواد غذایی طبیعی و کمفرآوری شده استفاده شود.
نقش کلسیم و ویتامین دی در پرکاری پاراتیروئید
کلسیم و ویتامین دی دو ماده مهم برای حفظ سلامت استخوانها هستند. در پرکاری پاراتیروئید، با وجود افزایش کلسیم خون، استخوانها ممکن است ضعیف شوند. مصرف کلسیم باید دقیق و متناسب با نیاز بدن تنظیم شود تا از کاهش تراکم استخوان جلوگیری شود.
ویتامین دی به جذب بهتر کلسیم از روده کمک میکند اما مصرف زیاد آن میتواند سطح کلسیم خون را بالاتر ببرد و وضعیت بیماری را بدتر کند. بنابراین استفاده از مکملها باید تنها تحت نظر پزشک باشد و از خوددرمانی پرهیز شود.
تاثیر مصرف نمک و سدیم در پرکاری پاراتیروئید
مصرف زیاد نمک یا سدیم میتواند دفع کلسیم از طریق ادرار را افزایش دهد. این موضوع باعث میشود مقدار کلسیم در ادرار بیشتر شده و ریسک تشکیل سنگ کلیه در بیماران پرکاری پاراتیروئید افزایش یابد. بنابراین کاهش مصرف نمک در رژیم غذایی این بیماران اهمیت بالایی دارد. بهتر است به جای نمک معمولی از ادویههای طبیعی، لیمو و سبزیجات معطر استفاده شود تا طعم غذا حفظ شود و فشار نمکی به بدن وارد نشود.
توصیه های تغذیه ای برای بیماران پرکاری پاراتیروئید
برای کنترل بهتر بیماری پرکاری پاراتیروئید رعایت نکات زیر در تغذیه بسیار مهم است:
- نوشیدن آب کافی در طول روز برای کمک به دفع کلسیم اضافی
- افزایش مصرف سبزیجات و میوههای تازه جهت دریافت آنتیاکسیدانها و فیبر
- محدود کردن مصرف نمک و غذاهای فرآوری شده
- مصرف متعادل پروتئین، به ویژه از منابع گیاهی
- پرهیز از مصرف مکملهای کلسیم و ویتامین دی بدون تجویز پزشک
- مشورت منظم با پزشک و متخصص تغذیه برای تنظیم دقیق رژیم غذایی
مکمل های غذایی مفید برای پرکاری پاراتیروئید
مکملهایی مانند ویتامین دی، منیزیم و کلسیم ممکن است در برخی بیماران تجویز شوند، اما مصرف آنها باید حتماً تحت نظر پزشک باشد. مصرف خودسرانه این مکملها میتواند باعث بالا رفتن بیش از حد کلسیم خون شده و مشکلات جدی ایجاد کند. پزشک بر اساس آزمایشهای خون و وضعیت بیمار میزان و نوع مکملها را مشخص میکند تا به تعادل مواد معدنی بدن کمک کند و عوارض بیماری را کاهش دهد.
نکات مهم در رژیم غذایی پرکاری پاراتیروئید
رژیم غذایی خود را به صورت منظم رعایت کنید و از خوردن غذاهای ناسالم پرهیز نمایید.
به طور منظم آزمایشهای خون انجام دهید تا سطح کلسیم و دیگر مواد معدنی کنترل شود.
از مصرف مکملهای غذایی بدون مشورت پزشک خودداری کنید.
ورزش منظم و فعالیت بدنی به تقویت استخوانها و بهبود سلامت عمومی کمک میکند.
در صورت بروز هرگونه علامت جدید یا تشدید علائم، سریعاً به پزشک مراجعه نمایید.
رژیم پرکاری پاراتیروئید
سوالات متداول
۱. آیا باید مصرف کلسیم را قطع کرد؟ خیر، قطع کامل کلسیم ممکن است به استخوانها آسیب بزند. مصرف کلسیم باید تحت نظر پزشک و متناسب با نیاز بدن تنظیم شود.
۲. آیا لبنیات برای بیماران مفید است؟ مصرف لبنیات کمچرب و به میزان متعادل معمولاً توصیه میشود، اما باید با پزشک مشورت شود.
۳. آیا ورزش مفید است؟ بله، ورزش منظم به تقویت استخوانها کمک کرده و سلامت کلی را بهبود میبخشد.
۴. آیا باید مکمل مصرف کرد؟ فقط در صورت تجویز پزشک و بر اساس نتایج آزمایشهای خون.
رژیم غذایی پرکاری پاراتیروئید
رژیم غذایی مناسب و متعادل نقش کلیدی در کنترل پرکاری پاراتیروئید دارد. مصرف مواد غذایی سالم، پرهیز از نمک و غذاهای فرآوری شده، و کنترل دقیق کلسیم و ویتامین دی تحت نظر پزشک، به بهبود علائم و جلوگیری از عوارض کمک میکند. رعایت توصیههای تغذیهای و مراجعه منظم به پزشک میتواند کیفیت زندگی بیماران را به طور قابل توجهی افزایش دهد.
⏬مقالات پیشنهادی برای شما عزیزان⏬
🌹👍🏻