علت ناخن جویدن کودکان

ناخن‌ جویدن یکی از عادات شایع و آزار دهنده در کودکان و نوجوانان است. در این مقاله از وب‌سایت خانواده، با موضوع علت ناخن جویدن کودکان همراه شما خواهیم بود تا با نگاهی علمی به بهبود زندگی خانوادگی بپردازیم.

علت ناخن جویدن کودکان

ناخن‌ جویدن یکی از عادات شایع و آزار دهنده در کودکان و نوجوانان است که بسیاری از والدین و مراقبان با آن روبه‌رو می‌ شوند. تقریباً نیمی از کودکان در طول زندگی خود به این رفتار روی می‌ آورند، به‌ ویژه پسران بالای ۱۰ سال بیشتر در معرض این عادت قرار دارند. اگر چه در اکثر موارد ناخن‌ جویدن یک رفتار بی‌ ضرر است که با گذشت زمان کاهش می‌ یابد.

علت ناخن جویدن در کودکان چیست

اما در برخی از کودکان این عادت به شکل مزمن و اجباری بروز می‌ کند. این کودکان ناخن‌ ها، کوتیکول‌ ها و پوست اطراف ناخن‌ های خود را تا حد خونریزی و درد می‌ جوند و با وجود عوارض منفی برای سلامت و بهداشت خود، به این رفتار ادامه می‌ دهند. علاوه بر ظاهر ناخوشایند، ناخن‌ جویدن می‌ تواند منجر به عفونت‌ های پوستی و سایر مشکلات بهداشتی شود.

علت ناخن جویدن کودکان چیست

اختلال ناخن‌ جویدن که به آن “اونیکوفاژیا” (onychophagia) نیز گفته می‌ شود، یک رفتار تکراری و متمرکز بر بدن است که شامل خودآرایی و خود آرامش‌ بخشی می‌ باشد و کنترل یا متوقف کردن آن برای فرد دشوار است. کودکانی که به این اختلال دچار هستند، معمولاً با مشکلات دیگری نظیر اضطراب، افسردگی یا اختلال نقص توجه و بیش‌ فعالی نیز روبه‌رو می‌شوند.

ناخن جویدن کودکان از استرس

کودکان هم مانند بزرگ ترها ممکن است تحت تأثیر فشارهای محیطی و استرس های روزانه قرار بگیرند. تغییرات در زندگی مانند شروع مدرسه، تغییر در محیط منزل، یا تغییرات در روابط خانوادگی می توانند موجب ایجاد اضطراب در کودک شوند. این استرس ها ممکن است به شکل های مختلفی بروز کنند که یکی از آن ها ناخن جویدن است.

از استرس ناخن جویدن

این رفتار ممکن است به عنوان مکانیسم مقابله ای خودکار عمل کند که به کودک کمک می کند تا احساس اضطراب یا نگرانی خود را کاهش دهد. اگر این احساسات به درستی شناسایی نشوند، می توانند منجر به مشکلات رفتاری طولانی مدت شوند. والدین می توانند با شناسایی منابع اضطراب و کمک به کودک برای مدیریت آن ها، این رفتار را کاهش دهند. 

ناخن جویدن کودک تقلید از دیگران

کودکان در سال های اولیه زندگی خود توانایی تقلید از رفتارهای دیگران را به شدت دارند. وقتی یک کودک شاهد رفتار ناخن جویدن از طرف والدین یا خواهر و برادر خود است، به طور ناخودآگاه این رفتار را می آموزد و ممکن است آن را به عنوان روشی برای کنار آمدن با احساسات خود یا جلب توجه دیگران به کار گیرد.

در این سنین، کودک قادر به تفکیک رفتارهای درست و غلط نیست و بنابراین اگر این رفتار در اطراف کودک تکرار شود، او نیز به آن عادت می کند. به همین دلیل، والدین و نزدیکان باید مراقب رفتارهای خود باشند و مطمئن شوند که هیچ رفتاری که قابل تقلید باشد، به ویژه رفتارهای منفی، در معرض دید کودک قرار نگیرد.

ناخن جویدن کودک از کم تحرکی بی حوصلگی

کودکان در سال های اولیه زندگی خود توانایی تقلید از رفتارهای دیگران را به شدت دارند. وقتی یک کودک شاهد رفتار ناخن جویدن از طرف والدین یا خواهر و برادر خود است، به طور ناخودآگاه این رفتار را می آموزد و ممکن است آن را به عنوان روشی برای کنار آمدن با احساسات خود یا جلب توجه دیگران به کار گیرد.

در این سنین، کودک قادر به تفکیک رفتار های درست و غلط نیست و بنابراین اگر این رفتار در اطراف کودک تکرار شود، او نیز به آن عادت می کند. به همین دلیل، والدین و نزدیکان باید مراقب رفتار های خود باشند و مطمئن شوند که هیچ رفتاری که قابل تقلید باشد، به ویژه رفتار های منفی، در معرض دید کودک قرار نگیرد.

ناخن جویدن کودک ترس از تنبیه

کودکانی که در معرض طرد شدن از سوی خانواده یا محیط مدرسه قرار می گیرند، ممکن است دچار اضطراب شدید شوند. این اضطراب به ویژه زمانی بروز می کند که کودک احساس کند که در صورت اشتباه یا بی نظمی، ممکن است مورد تنبیه قرار گیرد یا محبت والدین را از دست بدهد.

ترس از تنبیه ناخن جویدن کودک

این نوع احساس ناامنی باعث می شود که کودک برای آرامش و تسکین اضطراب خود به رفتار هایی مانند ناخن جویدن متوسل شود. در این شرایط، ایجاد یک محیط آرام و حمایتی در خانه می تواند به کاهش اضطراب کودک و در نتیجه به جلوگیری از ناخن جویدن کمک کند. والدین باید به کودک اطمینان دهند که در هر شرایطی مورد پذیرش و محبت قرار می گیرد.

ناخن جویدن کودک وسواس خفیف

در بعضی از کودکان، ناخن جویدن ممکن است به عنوان نشانه ای از مشکلات روان شناختی پیچیده تر مانند اختلال وسواس فکری-عملی (OCD) ظاهر شود. این اختلال معمولاً با رفتارهای تکراری و غیر قابل کنترل همراه است که می تواند آسیب های جسمی به کودک وارد کند.

این نوع اختلالات به طور مکرر موجب اضطراب شدید در کودک شده و باعث می شود که او برای کاهش این اضطراب به رفتار هایی مانند ناخن جویدن ادامه دهد. در این موارد، لازم است که والدین کودک را به یک روان شناس یا مشاور متخصص ارجاع دهند تا درمان های مناسب آغاز شوند و از عواقب بعدی جلوگیری شود.

ناخن جویدن کودک جلب توجه والدین

کودکان گاهی اوقات از رفتارهای خاص مانند ناخن جویدن برای جلب توجه والدین استفاده می کنند. این رفتار به ویژه زمانی بیشتر بروز می کند که کودک احساس کند والدین توجه کافی به او ندارند یا زمان کمتری را برای او اختصاص می دهند. در این شرایط، کودک ممکن است ناخود آگاه به این رفتار روی آورد تا واکنش های والدین را برانگیزد.

بنابراین، والدین باید به طور فعال وقت بیشتری را با کودک بگذرانند و از واکنش های مثبت برای تقویت رفتار های خوب او استفاده کنند. اختصاص زمان های خاص برای بازی و گفتگو با کودک می تواند احساس محبت و امنیت را در او تقویت کرده و از بروز این رفتار جلوگیری کند.

ناخن جویدن کودک حس کنترل یا آرامش

ناخن جویدن ممکن است برای برخی کودکان به عنوان یک روش خودآرام بخشی عمل کند. این رفتار به ویژه زمانی که کودک در موقعیت های پراسترس یا احساس ناامنی قرار می گیرد، می تواند به عنوان یک مکانیسم مقابله ای برای ایجاد احساس کنترل و آرامش درونی استفاده شود.

حس کنترل یا آرامش ناخن جویدن کودک

به عنوان مثال، زمانی که کودک در حال جدایی از والدین است یا در موقعیت هایی قرار می گیرد که احساس اضطراب دارد، ناخن جویدن می تواند به عنوان یک واکنش به این تنش ها عمل کند. در این شرایط، والدین می توانند تکنیک های آرام سازی مانند تنفس عمیق، گفتن داستان های آرام بخش یا استفاده از موسیقی های ملایم را برای کمک به کودک در کاهش اضطراب خود استفاده کنند.

نا آگاهی والدین از ناخن جویدن کودک

برخی از والدین ممکن است برای مقابله با رفتار ناخن جویدن از روش های نادرست استفاده کنند که باعث تشدید مشکل می شود. این روش ها ممکن است شامل فریاد زدن، تهدید، تنبیه یا حتی استفاده از لاک تلخ برای جلوگیری از جویدن ناخن باشد. این واکنش ها نه تنها نتیجه مثبتی نخواهند داشت، بلکه می توانند باعث تقویت این رفتار شوند.

ناخن جویدن کودک نا آگاهی والدین

در عوض، بهترین روش برای مقابله با ناخن جویدن، شناسایی علل ریشه ای رفتار و استفاده از تکنیک های رفتاری مناسب مانند پاداش دهی به رفتار های مثبت، جایگزینی رفتار و گفتگو های آرام و حمایتی است. والدین باید با توجه به سن کودک، او را به درستی راهنمایی کنند تا رفتارهای منفی را ترک کند و به رفتار های مثبت روی آورد.

علت ناخن جویدن کودکان سه ساله

تعریف عملی ناخن‌ جویدن در کودکان به معنای قرار دادن یک یا چند انگشت در دهان و جویدن ناخن‌ ها با دندان است. طبق نظریه فروید، این رفتار ناشی از رشد روانی فرد است و در مرحله شفاهی رشد روانی، این عمل به منظور توسعه و بهبود دهان انجام می‌شود.

این رفتار بیشتر در کودکان سه تا چهار ساله مشاهده می‌شود. در ادامه، به برخی از علل رایج ناخن‌ جویدن در این گروه سنی خواهیم پرداخت.

• از خود متنفر بودن از علت های ناخن جوبدن کودک
•  اضطراب
•  عادت عصبی
• ناشی از اختلالات روانپزشکی
• بی حوصلگی و ناامیدی
•  رفتار آموخته شده، علت ناخن جویدن کودکان
•  ترس از ناخن گیر در کودک

علت ناخن جویدن در کودکان زیر دو سال

ناخن‌جویدن در کودکان زیر دو سال معمولاً ناشی از نیاز به آرامش و تسکین، کنجکاوی یا حتی تقلید از رفتار دیگران است. در این سن، جویدن ناخن می‌ تواند بخشی از رفتار طبیعی و اکتشافی کودک باشد و به عنوان روشی برای آرام کردن خود در شرایط خاصی مانند خستگی یا بی‌ حوصلگی به کار رود.

علل ناخن جویدن در کودکان زیر دو سال:

• نیاز به آرامش و تسکین
•  کنجکاوی و اکتشاف
• تقلید از رفتار دیگران
• بی‌حوصلگی و کسالت

علت ناخن جویدن کودکان و نوجوانان

ناخن‌ جویدن در میان کودکان پدیده‌ ای رایج است، اما افرادی که خود این تجربه را نداشته‌ اند، ممکن است ندانند که چرا کودکان به این کار روی می‌ آورند. این رفتار می‌ تواند به دلایل متعددی از جمله تغییرات ناگهانی در زندگی، کسالت، کنجکاوی، اضطراب و افسردگی رخ دهد. با این حال، گاهی اوقات والدین بدون هیچ دلیل مشخصی شاهد این رفتار هستند.

ناخن جویدن کودکان و نوجوانان

بسیاری از والدین به محض مشاهده ناخن‌جویدن کودک، سعی در جلوگیری از آن دارند و او را تنبیه می‌ کنند، در حالی که ممکن است کودک اصلاً متوجه این عمل نباشد و به‌ طور ناخودآگاه ناخن‌ هایش را بجود. واکنش‌ های شدید والدین و مراقبان می‌ تواند استرس ناشی از این رفتار را افزایش دهد و فشار بیشتری به کودک وارد کند.

سؤال متداول ناخن جویدن کودکان

1- چرا کودک من ناخن می جود؟

ناخن جویدن در کودکان معمولاً به دلیل احساس اضطراب، استرس یا بی حوصلگی رخ می دهد. این رفتار ممکن است در مواجهه با تغییرات جدید مانند شروع مدرسه، ورود به مهدکودک، یا حتی تولد خواهر یا برادر جدید ظاهر شود.

برخی کودکان از این رفتار به عنوان یک واکنش تسکینی استفاده می کنند. به طور کلی، ناخن جویدن می تواند نشان دهنده یک نیاز به آرامش یا کنترل باشد. برای شناسایی علت دقیق، لازم است به شرایط عاطفی کودک و محیط اطراف او توجه کنید.

2- آیا ناخن جویدن نشانه ای از یک مشکل روانی است؟

در برخی موارد، ناخن جویدن ممکن است نشانه ای از اختلالات روانی مانند وسواس فکری-عملی (OCD) یا اختلال اضطراب باشد. اگر این رفتار بیش از حد تکرار شود، کودک آسیب فیزیکی به انگشتان خود وارد کند یا با علائم دیگری مانند اضطراب شدید همراه باشد، بهتر است با یک متخصص روان شناس مشورت کنید.

با این حال، در اکثر موارد، ناخن جویدن یک عادت ساده است که از عوامل محیطی یا روانی نشأت می گیرد و با توجه به شرایط کودک می توان آن را اصلاح کرد.

3- چطور می توانم از ناخن جویدن کودک جلوگیری کنم؟

برای جلوگیری از ناخن جویدن کودک، ابتدا باید علت های اصلی آن را شناسایی کنید. در صورتی که کودک در معرض استرس قرار دارد، باید به او کمک کنید تا با این احساسات مقابله کند. استفاده از تکنیک های آرامش بخش مانند نفس عمیق یا گوش دادن به موسیقی آرام می تواند مؤثر باشد.

همچنین، ایجاد یک محیط امن و حمایتی برای کودک و توجه بیشتر به او در مواقع استرس زا می تواند از شدت این رفتار بکاهد.

4- آیا تنبیه کودک برای ناخن جویدن کارساز است؟

تنبیه برای ناخن جویدن معمولاً نتیجه معکوس دارد. این رفتار می تواند موجب افزایش اضطراب کودک شود و او را به این رفتار بیشتر سوق دهد. به جای تنبیه، بهتر است روش های حمایتی و تشویقی استفاده کنید.

برای مثال، توجه مثبت به رفتارهای خوب کودک و پاداش دادن به او برای انجام کارهای مثبت می تواند باعث کاهش ناخن جویدن شود.

5- چطور می توانم به کودک خود آرامش دهم که ناخن جویدن را کنار بگذارد؟

برای کمک به کودک در کنار گذاشتن عادت ناخن جویدن، می توانید از روش های آرام سازی مانند ماساژ ملایم، بازی های شاد و تنفس عمیق استفاده کنید. همچنین، ایجاد روتین های روزانه و اختصاص زمان های خاص برای گفتگو و توجه به کودک می تواند به او احساس امنیت و آرامش دهد.

در صورتی که کودک برای تسکین اضطراب خود از ناخن جویدن استفاده می کند، می توانید از روش های روان شناختی مانند مشاوره یا بازی درمانی بهره ببرید.

سخن آخر ناخن جویدن کودکان

ناخن جویدن در کودکان رفتاری رایج اما نگران کننده برای والدین است که دلایل متعددی از جمله استرس، تقلید، بی حوصلگی، احساس ناامنی یا اختلالات رفتاری دارد. شناخت دقیق علل این رفتار، اولین و مهم ترین قدم برای اصلاح آن است.

والدین باید با نگاهی عمیق تر و با پرهیز از واکنش های هیجانی، راهکارهایی کاربردی و روان شناختی را در پیش بگیرند. توجه، صبوری، ایجاد حس امنیت و مشاوره با متخصص در موارد پیچیده، کلیدهای موفقیت در مدیریت این عادت هستند.

⏬مقالات پیشنهادی⏬

اصول برنامه‌ ریزی موفق خانوادگیتقویت عزت نفس کودکنقش مادربزرگ‌ ها و پدربزرگ‌ ها در رشد نسل جدید

مطالعه بیشتر